Flevoland landschapskunst 190 km (deels met de auto)
Nergens ter wereld is op zo’n relatief klein oppervlak zo veel landschapskunst te vinden als in Flevoland. Deze route langs zeven bijzondere werken is 190 kilometer lang, dus pak de auto in de stukken tussen de steden en wandel dan van de ene creatie naar de andere. Begin in Lelystad bij Exposure, een 26 meter hoog stalen frame van een gehurkte man. Hij kijkt uit over het Markermeer om de maakbaarheid van de nieuwe polder te symboliseren. De tocht eindigt in Zeewolde. Dankzij Sea Level zie je opeens wat ‘zeeniveau’ eigenlijk betekent en heb je lopend langs de muur het idee dat je kopje onder gaat.
Hier vind je de Flevoland landschapskunst route >
Deventer buitenkunst (5 km)
Langs de IJssel, op pleinen en op verborgen plekken in de stad staan tal van prachtige sculpturen. Langs de oever van de IJssel staat gedenkteken ‘Het verstoorde leven’, vernoemd naar het dagboek van Etty Hillesum over kamp Westerbork. Verscholen tussen het groen van de Kloostertuin vind je het feloranje metalen kunstwerk genaamd ‘De poort’. Na de wandeling een beetje napraten kan ook uitstekend in de Hanzestad. Op het plein de Brink is altijd wel een gezellig terras te vinden of een een koffie to go te krijgen.
Hier vind je de route in Deventer >
Den Haag street art tour door Binckhorst (verschillende afstanden)
Ooit een desolaat en rommelig industrieterrein tussen Voorburg en Den Haag met autobedrijven, havens en her en der een paar huizenblokken. Inmiddels is de wijk Binckhorst een openluchtgalerie. Slenter langs zo’n dertig graffitiwerken en murals; op wanden van gebouwen, transformatorhuisjes, pilaren, verstopt in steegjes en in de bidkapel op begraafplaats St. Barbara. Een van de opvallendste muurschilderingen van de route: de Canadese actrice Ellen Page, door Collin van der Sluijs & Super A.
Hier vind je de route door Den Haag >
Amsterdam stadswandeling bij de NDSM-werf (8 km)
Amsterdam zit vol straatkunst. Vooral in het gebied rond de NDSM-werf in Amsterdam-Noord kun je niet om de muurschilderingen en graffitikunst heen. Neem vanaf het Centraal Station het pontje en dool gewoon wat rond. In de wijk zijn gemakkelijk zestig street art werken te vinden. Ook is er vorig jaar een museum geopend voor straatkunst. In de 7000 meter grote expositiehal wandel je langs een geschiedenis van muren, viaducten en steegjes. Je vergeet bijna dat je binnen bent.
Hier vind je de route in Amsterdam >
Groningen kunstroute in het centrum (4 km)
In de stationshal begint de kunstbeleving al: het gebouw met glas-in-loodramen en tegeltableaus stamt uit 1896. Daarna loop je de stad door voor nieuwere kunstwerken. Het beeld Ultra aan de Emmasingel bijvoorbeeld, een vrouw met armprothesen om maar aan het schoonheidsideaal te kunnen voldoen. Aan het Emmaplein staat het eerste Nederlandse monument tegen de kernwapenwedloop, een kubusframe van gedeukt en gekarteld messing met daarin een kleinere kubus van zwart hardsteen. De route loopt langs 24 werken die ons iets leren over de geschiedenis of laten nadenken over de maatschappij. Wie nog meer objecten wil zien, kan na afloop van de wandeling het Groninger Museum bezoeken.
Hier vind je de route in Groningen >
Arnhem muurschilderingen stadswandeling (5 km)
Waar je ook kijkt, overal zijn bonte schilderingen. De felgekleurde dieren zijn van kunstenaar Dopie; een gigantische uil in de Wielakkerstraat, een eekhoorn in alle kleuren van de regenboog in de Eerste Wijkstraat en een vredesduif op de oude Coberco-melkfabriek. Van zo’n kleurexplosie word je toch vrolijk! Op de route ook het Feestaardvarken. Voor kinderen betekent het beeld van Florentijn Hofman (van Wie is de mol?) eindeloos veel speelplezier. Maar stiekem is het voor volwassenen ook leuk om op het negen meter hoge betonnen kunstwerk te klauteren. Voor € 17,50 leidt een lokale gids je in zo’n 2,5 uur langs alle verstopte creaties.
Liever zelf op pad? Download dan voor € 9,95 de route.
Leeuwarden graffitikunst rondom het station (5 km)
Zodra de trein het station in rijdt, word je al getrakteerd op het eerste kunstwerk. De 188 meter lange geluidsmuur bij het spoor is in 2006 onder handen genomen door straatkunstenaars. Een portret van een 89-jarige Japanse vrouw met rijsthoed springt er meteen uit. Grappig: in de buurt van het station is nóg een station, van graffiti. Niet schrikken als je in het donker wandelt, dan lijkt het net of het voertuig op je af komt. Er is ook een ticketmachine afgebeeld met een kaartje naar DKV. Cambuur-supporters weigeren het over Heerenveen te hebben en
gebruiken steevast de afkorting voor ‘Dertig Kilometer Verderop’.
Ede straatkunst (route zelf uit te stippelen)
Toen de gemeente Ede in 2016 de met graffiti bekladde Bospoorttunnel voor de zoveelste keer wilde witten, had kunstenaar Xander van Doelen een beter idee. En hij kreeg het voor elkaar: dertig kunstenaars ontfermden zich over de tunnel. Het heidelandschap van Elmer Tuinstra is favoriet bij de buurtbewoners. Na het succes van de Bospoorttunnel kregen ook muren in het centrum van Ede een kunstzinnige touch. Een paar jaar geleden waren de silo’s van de Riedel-fabriek aan de beurt. De grauwe opslagplaatsen zijn nu speelse cilinders waarnaar je eindeloos kunt staren.
Hier vind je de route(s) door Ede >
Heerlen murals- en beeldenwandeling (5,5 km)
Sanne Gijsbers documenteerde vele jaren de street art scene in Heerlen en kwam erachter dat veel mensen niet weten wat voor moois er in de stad te zien is. Ook de inwoners zelf niet. Daarom organiseert ze nu rondleidingen langs verstopte minischilderijen en enorme muurschilderingen van internationale kunstenaars. Onderweg is er genoeg tijd om foto’s te maken. Liever op eigen houtje op pad door de betonnen jungle van Heerlen? Koop dan Sannes gids ENNE (€ 6,95) voor de route langs straatkunstwerken. Of print een gratis kaart waarop alle creaties staan en stippel zelf een leuke tocht uit.
Hier vind je de route in Heerlen >
Utrecht: buitenkunst in de stadswijken (route zelf uit te stippelen)
Vergeet het centrum en dwaal door Utrecht-Oost voor zwart-wit portretten van Barack Obama en Nelson Mandela en door de Vogelenbuurt voor gigantische grutto’s en duiven. In Overvecht is de Fluitspeler niet te missen. Op een flat hebben de kunstenaars van De Strakke Hand het werk van Abraham Bloemaert uit 1621 nageschilderd, het schilderij is dertig meter hoog en tien meter breed. Het pand op de hoek van de Mimosastraat en de Amsterdamsestraatweg is getransformeerd in een gigantische boekenkast. De afgebeelde boeken zijn de favorieten van de buurtbewoners.
Hier vind je de route in Dordrecht >
Leeuwarden: graffitikunst rondom het station
Zodra de trein het station in rijdt, word je al getrakteerd op het eerste kunstwerk. De 188 meter lange geluidsmuur bij het spoor is in 2006 onder handen genomen door straatkunstenaars. Een portret van een 89-jarige Japanse vrouw met rijsthoed springt er meteen uit. Grappig: in de buurt van het station is nóg een station, van graffiti. Niet schrikken als je in het donker wandelt, dan lijkt het net of het voertuig op je af komt. Er is ook een ticketmachine afgebeeld met een kaartje naar DKV. Cambuur-supporters weigeren het over Heerenveen te hebben en gebruiken steevast de afkorting voor ‘Dertig Kilometer Verderop’.
Rotterdam: street art
In Rotterdam is zó veel street art dat er maar liefst zes routes zijn uitgestippeld. Print een kaart met de wandelingen of download de app. Kom je met de trein? Kijk dan zodra je het station uit loopt omhoog, om niets van de muurschilderingen te missen. Welke route het ook wordt, loop in elk geval langs Noorderhof aan de Bergweg voor de prachtige schildering van de Rotterdamse kunstenaar Tymon de Laat. Met zijn kleurrijke werk wil hij tegen de Rotterdammers zeggen dat ze lief voor elkaar moeten zijn. Ook het werk van Telmo Miel & Smug in de Afrikaanderwijk heeft een mooie boodschap: het geraamte en de vrouw beelden uit dat we van binnen allemaal hetzelfde zijn.
Hier vind je de route in Rotterdam >
Utrecht: buitenkunst in de stadswijken
Vergeet het centrum en dwaal door Utrecht-Oost voor zwart-wit portretten van Barack Obama en Nelson Mandela en door de Vogelenbuurt voor gigantische grutto’s en duiven. In Overvecht is de Fluitspeler niet te missen. Op een flat hebben de kunstenaars van De Strakke Hand het werk van Abraham Bloemaert uit 1621 nageschilderd, het schilderij is dertig meter hoog en tien meter breed. Het pand op de hoek van de Mimosastraat en de Amsterdamsestraatweg is getransformeerd in een gigantische boekenkast. De afgebeelde boeken zijn de favorieten van de buurtbewoners.